De eigen levenservaring is een waardevol instrument tijdens begeleiding, coaching of therapie. Het delen van je ervaringen en kwetsbaarheden zorgen voor een gevoel van nabijheid en vertrouwen. Dat maakt je een secure base voor de ander: iemand waarbij het veilig voelt om alle kwetsbaarheid te laten zien.
Tegelijkertijd maakt zelf een rouwproces of burn-out hebben doorleefd, je nog niet automatisch een goede coach voor anderen die hetzelfde meemaken.
Hoe gebruik je nu jouw eigen levenservaring in de begeleiding? Hoe help je de ander echt vooruit, en wat zijn de valkuilen? Daar gaan we dieper op in.
Het inzetten van je eigen levenservaring in coaching of therapie geeft diepgang aan je begeleiding. De wetenschap dat jij ook door een rouwproces of ingrijpende verandering bent gegaan, geeft cliënten het gevoel van herkenning. Ze zijn niet alleen in hun proces. Bovendien voelen cliënten dat jij, als begeleider, op dat vlak net iets verder bent. Dat geeft vertrouwen en het gevoel dat ze van je kunnen leren.
Je zet dus jouw ervaringen in om een gevoel van veiligheid bij de ander op te roepen.
Zo'n veilige omgeving is de basis van het secure base werken. Je creëert een vertrouwensband waarin iemand z'n harnas af durft te doen en kwetsbaarheid durft te tonen. Pas als je dat hebt bereikt, kun je de ander stimuleren om uitdagingen aan te gaan en mogelijkheden te zien.
Toch liggen er ook valkuilen in het begeleiden vanuit de eigen ervaring, waar je je als begeleider niet altijd bewust van bent. De behoefte om ander te willen helpen kan bijvoorbeeld neigen naar het willen 'redden'. Daardoor vergeet je af te stemmen op het verhaal van de cliënt.
Een ander gevaar is dat je jouw ervaring automatisch ziet als de juiste weg voor de ander. Je stelt enkel de vragen waarvan jij denkt dat het over gaat. Of je legt de oplossingen die voor jou goed werken op aan de ander, zonder te weten of die ook bij diegene passen.
Je kunt er tenslotte net iets te begripvol worden, waardoor je de coachee misschien niet genoeg uitdaagt om stappen te zetten. Of het tegenovergestelde; omdat jij al een stuk verder bent in je proces, verwacht je misschien te veel van de ander. Juist doordat je put uit je eigen ervaring, ben je je soms onvoldoende bewust van deze blinde vlek.
Goede begeleiding geven gaat over het samen verkennen. Je creëert een sfeer waarin het verhaal van de ander welkom is, zonder dat je waarheden oplegt. Daarmee geef je ruimte en autonomie aan de cliënt om eigen antwoorden te vinden.
Een belangrijk vertrekpunt daarin is diepgravend zelfonderzoek. Mastering your own story, zoals we dat noemen.
Neem het voorbeeld van een burn-out. Voordat je iemand hier écht mee kunt helpen, is het belangrijk om eerst te onderzoeken hoe jij zelf in die burn-out terecht bent gekomen. Welke patronen spelen een rol, welke obstakels heb je overwonnen en hoe heeft dit jouw ontwikkeling gevormd?
Door jouw eigen verhaal beter te kennen, groei je in jouw professionele rol als coach. Daarin zet je jouw emoties en persoonlijke verhalen zó in dat ze de cliënt ondersteunen, maar niet domineren. Dat doe je door jouw eigen levenservaringen te leren beschrijven. Wat gebeurde er in de situatie en wat deed het met je? Dat verhaal kan de cliënt vervolgens zélf koppelen aan het eigen verhaal, de gevoelens en de uitdagingen.
In het onderzoeken van jouw eigen verhaal is het belangrijk om je eigen secure bases goed te kennen: jouw bronnen van kracht en inspiratie. Want net zoals je cliënten steun vinden bij jou, heb jij als coach of begeleider ook zo'n basis nodig.
Door te onderzoeken wie of wat jouw secure bases zijn, krijg je inzicht in wat jou energie geeft en veiligheid biedt. Dit bewustzijn helpt je om een innerlijke stabiliteit op te bouwen, van waaruit je jezelf kunt kalmeren en motiveren. Tegelijk leer je nog beter begrijpen hoe je anderen diezelfde veilige ruimte kunt bieden.
Iedere goede coach blijft daarom voortdurend op zichzelf reflecteren, bijvoorbeeld door zelf begeleid te worden door een supervisor. Daarin kun je onderzoeken waarom bepaalde situaties in de begeleiding onverwacht iets bij je raken of oude patronen activeren die je reactie beïnvloeden.
Vooral het onderzoek naar hoe je de eigen levenservaring zó inzet dat het je cliënt dient is een mooi onderwerp voor tijdens de supervisie. Je creëert daarmee bewustzijn over jezelf, zodat je zelfs bij emotioneel beladen situaties met cliënten helder kunt reageren en bij de ander kunt blijven.
Als coach biedt je eigen ervaring je dus een schat aan inzichten en wijsheden. Vanuit het secure base gedachtegoed leer je hoe je die ervaring op een verkennende, inspirerende en niet-voorschrijvende manier inzet. Jouw eigen groei en zelfonderzoek vormen daarin de basis voor de begeleiding die je biedt.
Door de balans te vinden tussen eigen kwetsbaarheid en professionele nabijheid, creëer je een veilige, inspirerende ruimte voor je cliënten. Dat schept het vertrouwen om hun eigen weg te ontdekken en zich te ontwikkelen.